نقد و بررسی کتاب انسان کامل
خیلی وقت‌ها کسانی هستند که چراغ راه مسیر پرتلاطم زندگی را دست می‌گیرند و راه رسیدن به یک زندگی آرام را هموار می‌کنند. آن‌ها همه‌ی تلاش‌شان را می‌کنند تا از راه‌های نرفته برای مردم صحبت کنند و تجربه و کشف و شهود خود را بدون هیچ چشم‌داشتی در اختیار افراد جامعه می‌گذارند. این افراد تلاش می‌کنند با ارائه‌ی راه‌کار‌های تربیتی درست به رشد و سعادت انسان‌ها کمک کنند. شهید مرتضی مطهری از آن دسته افرادی است که با نوشتن کتابها و مقاله‌های متعدد تلاش کرده راه رسیدن به کمال را به انسان‌ها نشان دهد. او کلامی نافذ و گویا و ادبیات منحصر به فردی داشت. ادبیاتی که همچنان بعد از سال‌ها گیرا و راه‌گشا است.
خلاصه کتاب انسان کامل
کتاب انسان کامل مجموعه‌ای از سیزده سخنرانی استاد مرتضی مطهری در رمضان سال ۱۳۵۳ است. استاد مطهری در همان سال‌ها این سخنرانی‌ها را به‌عنوان انسان کامل در مساجد تهران ایراد کرد. در آن ایام بیشتر مخاطب‌های این سخنرانی‌ها دانش‌جویان بودند و انتخاب این موضوع از طرف شهید مطهری بی‌مناسبت نبود. چرا که در آن روزها در جامعه‌ی ما عمل به دستورات اجتماعی اسلام بیشتر رواج داشت و بعد معنوی اسلام کم اهمیت معرفی می‌شد. استاد شهید برای معرفی این موضوع که اسلام اتفاقا دینی همه‌جانبه و جامع است و انسان مسلمان، کسی است که همه‌ی دستورات این مکتب الهی را به‌طور هماهنگ و کامل اجرا می‌کند، تصمیم گرفت این موضوع را برای سخنرانی‌های خود انتخاب کند. در این کتاب مرتضی مطهری به معرفی انسان نمونه و الگوی تربیتی از نظر اسلام پرداخته و چنین انسانی را به‌عنوان انسان کامل معرفی کرده است. در کتاب انسان کامل مطالب و تعالیمی ارائه شده است که می‌توان از نظر اسلام چهره‌ی روحی و معنوی انسان کامل را شناسایی کرد. در این کتاب راه‌کار‌هایی وجود دارد که اگر به آن‌ها عمل کنیم، می‌توانیم جامعه‌ی آرمانی خود را بسازیم. اما اگر انسان کامل از منظر اسلام را نشناسیم، نمی‌توانیم خود را مسلمان کامل یا حتی نیمه کامل بدانیم. در کتاب «مکتوبات خطی، جنگ ۱۷» که به قلم «سید محمدحسین حسینی طهرانی»، فیلسوف و از علمای فقیه شعیه نوشته شده، مطالبی دربارهی کتاب انسان کامل ارائه شده است. ناشر کتاب انسان کامل انتشارات «صدرا»، ناشر اختصاصی کتاب‌های شهید مطهری است و امکان خرید اینترنتی و دانلود پی دی اف این کتاب در سایت فیدیبو امکان‌پذیر است. همچنین نسخه‌ی صوتی انسان کامل را می‌توانید در این سایت جست‌وجو کنید.
آموزه‌های اسلام به روایت ساده در کتاب انسان کامل
مرتضی مطهری با یک سبک ویژه که خود آن را ابداع کرده بود، آموزه‌های اسلام را بیان می‌کرد. او در نوشته‌ها و سخنرانی‌هایش تلاش کرد تا از بیان این آموزه‌ها در قالب‌های پیچیده دوری کند و با لحنی آسان و قابل فهم دستورات اخلاقی و اجتماعی دین اسلام را به مردم عادی، دانش‌جویان و مخاطب‌هایش معرفی کند. کاری که تا آن زمان کم‌تر کسی انجام می‌داد. در آن زمان علما و روحانیون با همان لحن و بیانی که در کلاس‌های درس‌شان صحبت می‌کردند، سخنرانی می‌کردند اما شهید مطهری بیانی روان و شیوا را برای انتقال این آموزه‌ها انتخاب کرد. انتخابی که از طرف مردم بسیار مورد استقبال قرار گرفت.
نگاهی به زندگی مرتضی مطهری
مرتضی مطهری، نویسنده‌ی کتاب انسان کامل در سال ۱۲۹۸ در خانواده‌ای روحانی در فریمان از توابع مشهد متولد شد. پدر او حاج شیخ «محمدحسین مطهری» مردی مورد اطمینان و با ایمان بود و در شهر همه او را با صفات نیک می‌شناختند. حاج شیخ «محمدحسین مطهری» مرد خوش‌ذوقی بود که هزاران بیت شعر از او به یادگار مانده است. مرتضی مطهری دوران کودکی عجیبی را پشت سر گذاشت. او هیچ‌وقت مانند هم‌سن و سالانش زندگی نکرد و در روزهایی که هم‌سن‌های او به بازی و سرگرمی مشغول بودند، مرتضی در کتاب‌خانه‌ی پدر مشغول سر و کله زدن با کتاب‌های او بود. تا این‌که پدر درنهایت مجبور شد او را در سن پنچ سالگی به مکتب‌خانه بفرستد. پدرش فکر می‌کرد سن مرتضی برای رفتن به مکتب‌خانه کم است، اما بعد از این‌که علاقه‌ی او را برای رفتن به مکتب‌خانه دید، متوجه شد بهترین کار را برایش انجام داده است. شهید مطهری با وجود سن کم پشت‌کار زیادی در یادگیری داشت و برای رفتن به مکتب‌خانه ذوق و شوق زیادی از خود نشان می‌داد. اما وقتی دید در بسته است همان‌جا پشت در خوابش برد. مرتضی در همین دوره مقدمات علوم اسلامی را از پدرش یاد گرفت و تا سن دوازده سالگی در شهر محل تولدش به خواندن و نوشتن مشغول شد. او بعد از مدتی به مشهد رفت و در آن‌جا همراه برادرش به مدرسه رفتند. با این‌که سن او از همه‌ی هم‌کلاسی‌هایش کم‌تر بود، اما به سرعت مطالب را می‌آموخت و در مدت زمان کمی به یک طلبه‌ی محبوب تبدیل شد. در همان سن و سال سوال‌های زیادی دربارهی عدل و معاد ذهنش را مشغول کرد و نسبت به مسائل توحیدی حساس‌تر از قبل شد و علاقه‌ی زیادی به فیلسوفان و عارفان پیدا کرد. مرتضی مطهری در دوران طلبگی شاگرد علمای مهمی مانند «امام خمینی» و «علامه طباطبائی» بود. نشستن در کلاس‌های درس این بزرگان سرنوشت او را به سرعت تغییر داد و شهید مطهری را از یک طلبه‌ی ساده به یک دانشمند اسلام‌شناس تبدیل کرد. او از محققان بزرگ و توانمند اسلام و صاحب‌نظری متفکر و دقیق در تمام رشته‌های معارف بود. «امام خمینی» در همان ماه‌های منتهی به پیروزی انقلاب ایران، شهید مرتضی مطهری را مسئول تشکیل «شورای انقلاب اسلامی» کرد. شهید مطهری در تلاشی مداوم و شبانه‌روزی تمام سعی‌اش را می‌کرد تا شبهاتی که دربارهی مسائل اجتماعی، اخلاقی و عرفانی از اسلام در ذهن مردم به وجود آمده را پاسخ‌گو باشد تا از انحرافات جلوگیری کند. در آن دوره افراد بسیاری حضور داشتند که سعی می‌کردند با ارائه‌ی راه‌های انحرافی، مردم را از مسیر اسلام دور کنند، اما مرتضی مطهری وظیفه‌ی خود می‌دانست که از این راه‌های انحرافی جلوگیری کند و درک درستی از دین در اختیار مردم بگذارد.
فعالیت‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی شهید مرتضی مطهری
استاد مطهری در زمینه‌های مختلفی فعالیت داشت که یکی‌از آن‌ها، فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی او بود. مرتضی مطهری از طرفداران حرکت‌های انقلابی بود و در مدت اقامت خود در قم علاوه بر تحصیل علم، در امور اجتماعی و سیاسی هم مشارکت داشت و با گروه انقلابی «فدائیان اسلام» در ارتباط بود. البته بیشتر فعالیت‌های سیاسی و سخنرانی‌های او مخفیانه بود و هر وقت ساواک متوجه سخنرانی‌های استاد مطهری می‌شد، مدتی او را به زندان می‌انداخت. اما بعد از آزادی، شهید مطهری دست از تبلیغ آموزه‌های اسلام بر‌نمی‌داشت و دوباره و به سرعت جلسه‌های سخنرانی خود را از سر می‌گرفت. مرتضی مطهری از افراد بسیار نزدیک به «امام خمینی» بود و از تمام اهداف و برنامه‌ریزی‌های انقلابی او اطلاع داشت. هر‌گاه امام به وسیله‌ی ساواک به شهری تبعید می‌شد، او برای دیدن امام و گرفتن راهنمایی به آن شهر می‌رفت. استاد مرتضی مطهری در کنار فعالیت‌های انقلابی خود، به فعالیت فرهنگی هم می‌پرداخت. او زمان زیادی را در حوزه‌ی علمیه مدرس علوم اسلامی بود، در مکان‌های مختلف سخنرانی کرد و مقاله‌های زیادی از او منتشر شد که خیلی از آن‌ها در زمان سلطنت شاه به شکل پنهانی در بین مردم دست به دست می‌شد.
آثار دیگر استاد شهید مرتضی مطهری
شهید مرتضی مطهری یکی از پر‌کار‌ترین نویسندگان معاصر است و در زمان حیات خود بیش از پنجاه کتاب با توجه به نیاز جامعه نوشت. اما از آن‌جایی که او عالمی دوراندیش بود، مخاطب‌های کتاب‌هایش فقط ایرانی‌ها نبودند و بسیاری از کتاب‌های او به چهل زبان دیگر ترجمه شده و در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است. تمام آثار مرتضی مطهری مطابق با علوم اسلامی نگارش شده است و «ایدئولوژی اصیل اسلامی» در آن‌ها ارائه شده است. آثار شهید مطهری به صورت مجموعه هم منتشر شده که بر اساس موضوع در مجموعه‌ای دسته‌بندی شده است. یکی از مهم‌ترین آثار مرتضی مطهری «داستان راستان» است که برنده‌ی «کمیسیون ملی یونسکو» در سال ۱۳۴۴ شد. یکی دیگر از کتاب‌های مرتضی مطهری «آشنایی با علوم اسلامی» است که در سه جلد منتشر شده است. کتاب‌های «علل گرایش به مادی‌گری»، «اخلاق جنسی»، «اصول فلسفه و روش رئالیسم»، «انسان و سرنوشت»، «بیست گفتار» تعدادی از آثار این استاد فقید است.
در بخشی از کتاب انسان کامل می‌خوانیم
«شناختن همان دانستن است. کسی که آب‌شناس است، آب را می‌شناسد همچنان که یک ستاره‌شناس ستاره‌ها را می‌شناسد، یک جامعه‌شناس جامعه را می‌شناسد، یک روان‌شناس روان را می‌شناسد، یک حیوان‌شناس حیوان را می‌شناسد. «می‌شناسد» یعنی چه؟ یعنی نسبت به آن روشن است، آن را درک می‌کند. آیا «ایمان» در قرآن یعنی فقط «شناخت»؟ ایمان به خدا یعنی فقط خدا را درک کردن؟ نه، درست است که شناخت رکن ایمان است، جزء ایمان است و ایمان بدون شناخت ایمان نیست، ولی شناخت تنها هم ایمان نیست. ایمان گرایش است، تسلیم است. در ایمان عنصر گرایش، عنصر تسلیم، عنصر خضوع و عنصر علاقه و محبت‌هم خوابیده است ولی در شناخت، دیگر مسئله‌ی گرایش مطرح نیست. اگر یک نفر ستاره‌شناس است، معنایش این نیست که به ستاره گرایشی هم دارد؛ بلکه ستاره را می‌شناسد. اگر یک نفر معدن‌شناس یا آب‌شناس است، معنایش این نیست که به معدن یا آب گرایشی هم دارد. ممکن است انسان چیزی را بشناسد که از آن بسیار تنفر دارد.»
نقد و بررسی‌ها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.